Psychische gezondheid

Diabetes en een depressie

Als je een depressie hebt, ben je langere tijd erg somber en heb je vaak geen zin om iets te doen. Hoe ontstaat een depressie?

In het kort:

  • Mensen met diabetes hebben meer kans op een depressie dan anderen. 
  • Ben je langere tijd somber? Of heb je minder plezier in dingen die je eerder wel fijn vond? Dan heb je misschien een depressie. 
  • Een depressie kan meerdere oorzaken hebben. Het kan bijvoorbeeld in de familie zitten. Het kan ook komen door vervelende gebeurtenissen. 
  • Heb je depressieve klachten? Bespreek dit dan met je zorgverlener. Mogelijk krijg je dan hulp van een psycholoog. 

Wat is een depressie?

Als je langere tijd erg somber bent, is dit misschien een depressie. Vaak heb je geen zin om dingen te doen. Ook niet als je ze vroeger wel leuk vond om te doen. Misschien slaap je ook slecht of kan je je moeilijk concentreren. Sommige mensen denken ook veel aan nare dingen of de dood. Heb je meerdere depressieve klachten, belemmert dit je dagelijks leven en duurt dit langer dan 2 weken? Dan kan dit een depressie zijn. 

Hoe herken je een depressie?

Dit zijn mogelijke kenmerken van een depressie:

  • Je ervaart een gevoel van wanhoop of somberheid. 
  • Je hebt nergens zin in. Alles voelt als te veel. 
  • Je hebt lichamelijke klachten zoals slaapproblemen, eetproblemen en moeheid. 
  • Je kunt je dagelijkse bezigheden niet goed doen. 

Deze klachten betekenen niet altijd dat je een depressie hebt. Herken je één of meerdere klachten? Bespreek dit met je zorgverlener. Die kan je verder helpen als je een depressie hebt, maar ook als er iets anders is. 

Hoe groot is de kans op een depressie? 

1 op de 6 mensen met diabetes heeft soms depressieve klachten. En 1 op de 10 mensen met diabetes krijgt in het leven last van een erge depressie. Als je diabetes hebt, is de kans dat je een depressie krijgt 2 keer zo groot als bij mensen zonder diabetes. Vrouwen hebben ook een grotere kans op een depressie dan mannen. 

Hoe ontstaat een depressie? 

Een depressie heeft verschillende oorzaken. Vaak zorgen meerdere redenen samen dat je een depressie krijgt. Een depressie ontstaat bijvoorbeeld door:

  • Erfelijkheid. In sommige families komen depressies vaker voor. 
  • Een tekort aan serotonine. Dit stofje in je lichaam verbetert je stemming. 
  • Vervelende gebeurtenissen. Na iets ergs kan je met depressieve gevoelens blijven zitten. 

Hoe kan diabetes zorgen voor een depressie? 

Als je diabetes hebt, is de kans op een depressie groter. Een depressie kan bijvoorbeeld ontstaan na de diagnose of als je complicaties krijgt. Of als je moe wordt van het zorgen voor je diabetes. Dit komt onder andere door: 

  • Stress. Diabetes kan zorgen voor spanning in je dagelijks leven. Dit kan zo erg worden dat je een depressie krijgt. 
  • Hormonen. Dit zijn stofjes die van alles regelen in je lichaam. Bij diabetes kunnen deze stofjes in de war zijn. Dan ontstaat een depressie sneller. 
  • Hoge of lage glucosewaarden. Heb je veel last van wisselende bloedglucosewaarden? Dan voel je je lichamelijk en psychisch vaak niet lekker. 
  • De wisseling van seizoenen. Sommige mensen hebben veel last van de donkere dagen in de herfst en winter.

Andersom krijgen mensen met een depressie ook eerder diabetes type 2. Ook daarom komen diabetes en depressie vaak samen voor. 

Invloed depressie op diabetes 

Als je een depressie hebt, is het moeilijker om voor je diabetes te zorgen. Dit kan zorgen voor mer lage en hoge bloedglucosewaarden. Je stemming wordt daar niet beter van. Ook wordt het risico op complicaties groter als je langere tijd wisselende bloedglucosewaarden hebt. 

Behandeling van een depressie 

Een psycholoog stelt vast of je een depressie hebt. Die kan je ook behandelen, bijvoorbeeld met de cursus Beter gestemd met diabetes. Soms heb je gesprekken met een psychotherapeut of psychiater. Zij hebben speciale kennis van problemen, zoals een depressie. Ook schrijft een zorgverlener soms medicijnen voor waarmee je je beter voelt. 

Artikel met medewerking van:

  • dr. Giesje Nefs - medisch psycholoog, Radboudumc

Experts dragen bij aan betrouwbare informatie op diabetes.nl. Lees meer over hoe we als redactie keuzes maken.

Laatst bijgewerkt op: 20 maart 2023

Lees meer over Psychische klachten

Volgend artikel