Leefstijl en voeding

Zoetstoffen

Zoetstoffen laten je bloedsuiker niet stijgen, want er zitten geen koolhydraten in. Wat doen zoetstoffen voor je als je diabetes hebt?

In het kort 

  • Zoetstoffen geven een zoete smaak, maar er zitten vaak geen of weinig calorieën in.  
  • Ze laten je bloedsuiker niet stijgen, want er zitten geen of weinig koolhydraten in. 
  • Er zijn 2 soorten zoetstoffen: intensieve en extensieve zoetstoffen. 
  • Intensieve zoetstoffen zijn veel zoeter dan suiker. Je mag elke dag een maximale hoeveelheid hebben, dan zijn ze veilig voor je gezondheid. 
  • Extensieve zoetstoffen zijn net zo zoet als gewone suiker. Ze zitten vaak in suikervrije producten waarop staat: ‘geschikt voor mensen met diabetes’.

Zoetstoffen zijn populair 

Zoetstoffen zijn een populaire vervanger van suiker. Ze geven een zoete smaak maar er zitten geen of weinig calorieën in. Ze laten je bloedsuiker ook niet stijgen, want er zitten geen of weinig koolhydraten in. Is het veilig om zoetstoffen te gebruiken als je diabetes hebt?

Onderzoeken naar zoetstoffen 

De afgelopen jaren waren er verschillende onderzoeken over zoetstoffen en diabetes. Sommige onderzoeken zeiden dat mensen te zwaar worden doordat ze zoetstoffen gebruiken. Ze hebben dan meer kans op diabetes type 2. Maar andere onderzoeken zeiden dat je wél afvalt door zoetstoffen te gebruiken in plaats van suiker, zoals light frisdranken.

Zoetstoffen zijn veilig 

Ook het laatste grote onderzoek zegt dat je niet zwaarder wordt van zoetstoffen. Zoetstoffen kunnen zelfs helpen om gewicht te verliezen. Ze zijn veilig om te gebruiken, maar elke zoetstof heeft wel een maximale hoeveelheid voor 1 dag. Je moet dus op 1 dag niet meer binnenkrijgen dan deze maximale hoeveelheid.

Intensieve zoetstoffen 

Er zijn 2 soorten zoetstoffen, intensieve en extensieve. Intensieve zoetstoffen zijn zoetstoffen die 35 tot wel 8000 x zo zoet zijn als suiker. Je hebt hier dus maar heel weinig van nodig. Deze zoetstoffen hebben geen invloed op je bloedsuiker. Ze zitten in zoetjes, vloeistof of poeder. En vaak in light frisdrank, zuivelproducten en suikervrije kauwgom. Voorbeelden van intensieve zoetstoffen: aspartaam, cyclamaat en stevia.

Kenmerken van intensieve zoetstoffen

  • (bijna) geen calorieën 
  • geen invloed op de bloedsuiker
  • goed te gebruiken bij diabetes, ook als je wil afvallen
Lijst intensieve zoetstoffen maximale hoeveelheid per dag

Extensieve zoetstoffen

Extensieve zoetstoffen zijn net zo zoet als gewone suiker. Ze hebben de helft minder calorieën dan suiker. Extensieve zoetstoffen hebben geen of bijna geen invloed op de bloedsuiker. Ze zitten vaak in suikervrije producten waarop staat: ‘geschikt voor mensen met diabetes’. Voorbeelden van extensieve zoetstoffen zijn sorbitol, xylitol en maltitol. 
 

Kenmerken van extensieve zoetstoffen 

  • bevatten wel calorieën, maar de helft minder dan suiker  
  • laten de bloedsuikerspiegel niet of nauwelijks stijgen 
  • zoetstoffen waarvan de naam eindigt op ‘-ol’ kunnen diarree veroorzaken
Lijst extensieve zoetstoffen maximale hoeveelheid per dag

Is stevia gezonder? 

De plant stevia staat bekend als ‘natuurlijke’ zoetstof. Maar de stof stevia wordt in de fabriek gemaakt, net als andere zoetstoffen. Het komt dus niet van de plant en is ook niet in de natuur gemaakt. Stevia is net als de andere zoetstoffen veilig in gebruik tot de maximale hoeveelheid. Bekijk de lijst hierboven.

Artikel met medewerking van:

  • Nederlandse Vereniging van Diëtisten
  • Sara van Grootel - diëtist en specialist 'Emotie-eten de baas'

Experts dragen bij aan betrouwbare informatie op diabetes.nl. Lees meer over hoe we als redactie keuzes maken.

Laatst bijgewerkt op: 13 april 2023