Wat is diabetes

Wat is het HbA1c?

Je HbA1c wordt regelmatig gemeten als je diabetes hebt. Wat betekent het HbA1c? En hoe zit het met de oude en nieuwe HbA1c-waarde?

In het kort:

  • Je HbA1c-waarde is een manier om je gemiddelde bloedglucosewaarde in de laatste 2-3 maanden te benoemen. 
  • Het is meestal goed als je HbA1c-waarde lager is dan 53 mmol/mol. Dan verklein je de kans op complicaties bij diabetes. 
  • Vroeger werd het HbA1c gemeten in procenten. In deze tijd in mmol/mol. Met een omrekentabel kun je de oude en nieuwe waarde vergelijken.

Wat meet het HbA1c precies?

Het HbA1c is een manier om te bepalen hoe hoog je bloedglucosewaarde was in de laatste 2 tot 3 maanden. Het is een gemiddeld cijfer. Dit is iets anders dan de bloedglucose die je meet met een bloedglucosemeter of glucosesensor. Het HbA1c laat bijvoorbeeld niet zien of je veel lage en hoge bloedglucosewaarden hebt gehad.

Bekijk de video op https://api.diabetes.nl/oembed?url=https%3A%2F%2Fvimeo.com%2F831767555%3Fshare%3Dcopy&signature=22ccc6dbb896257c1c844a80cd24bfbbe5494003a8a1d9732458f862da61901b

Wat betekent de afkorting HbA1c?

Het deel Hb uit HbA1c betekent: hemoglobine. Dit is een stofje in je bloed, een eiwit. Glucose bindt zich graag aan dit eiwit in je bloed. De hoeveelheid hemoglobine waar glucose aan vastzit, noemen we HbA1c. Je kan niet zelf onderzoeken wat je HbA1c is. Hiervoor moet je bloed laten prikken. Een apparaat in een laboratorium kijkt dan hoeveel hemoglobine in je bloed beplakt is met glucose.

Waarom is de HbA1c-waarde belangrijk?

Heb je vaak hoge bloedglucosewaarden? Dan is er veel hemoglobine waar glucose aan vastzit. Hoge bloedglucoses vergroten je kans op andere aandoeningen door je diabetes. Een hoog HbA1c kan dus betekenen dat je meer risico hebt op complicaties. Heb je diabetes? Dan is het meestal prettig als je HbA1c onder de 53 mmol/mol is. Dit zegt alleen niet alles. Heb je vaak hypo's en hypers? Dan kan je HbA1c heel goed zijn, omdat dit een gemiddelde waarde is. Terwijl je je met veel wisselende waardes erg vervelend kan voelen. En je kans op andere aandoeningen door je diabetes groter wordt.

Soms hogere HbA1c-streefwaarde

Voor oudere en kwetsbare mensen is de streefwaarde soms hoger. Bijvoorbeeld om te voorkomen dat de behandeling te moeilijk wordt. De HbA1c-streefwaarde is dan bijvoorbeeld 54-64 of 69 mmol/mol. De zorgverlener kan hierover beslissen.

Meten van de HbA1c-waarde

Het HbA1c wordt op verschillende manieren gemeten:

  • Met bloedprikken. Meestal gebeurt dit in je arm en is het onderdeel van een grote bloedcontrole. Na het bloedprikken wordt je bloed onderzocht in een laboratorium. Als de uitslag bekend is, hoor je dit van je zorgverlener.  
  • Met een vingerprik bij je zorgverlener. Je hebt dan iets meer bloed nodig dan bij het meten van je bloedglucosewaarde. Dit gebeurt vaak voordat je een afspraak hebt met je behandelaar in het ziekenhuis of diabetescentrum.

Het oude en nieuwe HbA1c omrekenen

In 2010 kwam er een andere manier om het HbA1c te benoemen.

  • De oude HbA1c-waarde was in procenten. De streefwaarde was toen 7% voor volwassenen. En 7,5% voor kinderen. 
  • De nieuwe HbA1c-waarde is in mmol/mol. Voor volwassenen is de streefwaarde 53 mmol/mol. Voor kinderen geldt 58 mmol/mol als streefwaarde. Voor mensen ouder dan 70 jaar, is de streefwaarde nog iets hoger: 62 mmol/mol. 

Je kan de HbA1c-waarde eenvoudig omrekenen met een omrekentabel.

Download de HbA1c-omrekentabel(pdf - 51.53 kB)

Met deze tabel kun je je HbA1c-waarde omrekenen. Van procenten naar mmol/mol.

Je HbA1c-waarde verlagen

Is je HbA1c-waarde te hoog? Dan kun je dit bespreken met je zorgverlener. Samen kijk je waardoor je HbA1c hoog is. Als het nodig is, pas je met elkaar de behandeling aan. Wat het beste helpt? Dat is voor elk persoon met diabetes anders.

Artikel met medewerking van:

  • dr. Arianne van Bon - internist-endocrinoloog, Rijnstate Ziekenhuis

Experts dragen bij aan betrouwbare informatie op diabetes.nl. Lees meer over hoe we als redactie keuzes maken.

Laatst bijgewerkt op: 13 maart 2023

Lees meer over Bloedglucosewaarden bij diabetes

Volgend artikel