Word je minder slim van diabetes?
Diabetes heeft invloed op je hersenen. Dit komt doordat de bloedvaatjes in je hersenen schade kunnen krijgen. Maar word je ook minder slim door diabetes?
In het kort
- Je hersenen werken op glucose. Hoge en lage bloedglucoses hebben dus invloed op je hersenen.
- Diabetes kan de bloedvaatjes in je hersenen beschadigen.
- Het dagelijks bezig zijn met diabetes kan zorgen dat je je minder goed kunt concentreren.
- De hersenen van mensen met diabetes werken soms minder goed dan bij mensen zonder diabetes.
- Mensen met diabetes zijn waarschijnlijk niet minder slim dan mensen zonder diabetes.
Diabetes en de hersenen
De bloedglucose heeft invloed op de hersenen. Lage en hoge bloedglucoses bij mensen met diabetes kunnen zorgen voor problemen. Maar dit is niet altijd zo. Soms zorgen jarenlange hoge bloedglucoses voor schade aan de kleine bloedvaatjes. Hierdoor kunnen de hersenen minder goed werken. Ook het dagelijks bezig zijn met diabetes kost veel energie. Mensen met diabetes hebben daarom soms moeite om zich te concentreren.
Je hersenen bij een hypo of hyper
Heb je een erg lage of hoge bloedglucose? Dat kun je merken aan je hersenen. Het is soms moeilijker om na te denken. Of het lukt je even niet om een dagelijkse taak te doen. Je lichaam is bezig met iets anders: het oplossen van de hypo of hyper. Dat betekent niet dat je minder slim wordt. Je blijft even slim. Het lukt je alleen tijdelijk niet om iets te doen.
Blijvende veranderingen in de hersenen
Soms zorgen ernstige hypo's wel voor hersenschade. Maar dat gebeurt heel weinig. Je hersenen weten hoe ze zichzelf moeten beschermen bij een lage bloedglucose. Je hersenen zijn daar zelfs heel handig in. Heb je vaker een erge hypo? Dan passen je hersenen zich aan, zodat ze niet beschadigen door te weinig glucose.
Schade door hypers
Veel lichamelijke problemen bij diabetes komen door schade aan de kleine bloedvaatjes. In je hoofd zitten ook veel van die bloedvaatjes. Door jarenlange, hoge bloedglucoses kunnen ze schade krijgen. Dat zorgt ervoor dat mensen op latere leeftijd soms trager denken dan ze gewend waren. Ook is het voor hen moeilijker om te wisselen tussen verschillende taken. Het lijkt daardoor misschien dat iemand minder slim is, maar dat hoeft niet. Alles gaat alleen iets langzamer dan eerst.
Hoe werkt dit bij kinderen?
Kinderen met diabetes type 1 blijven op school soms wat achter bij kinderen zonder diabetes. Ze zijn bijvoorbeeld sneller afgeleid. Soms hebben ze ook meer tijd nodig om na te denken. Sommige wetenschappers denken dat dit komt door hypo's en hypers. Maar niet alle onderzoekers zijn het met elkaar eens. Het verschil tussen kinderen met en zonder diabetes kan ook komen door de last van diabetes. Kinderen met diabetes moeten op een dag aan veel extra dingen denken. Het is dus niet helemaal duidelijk of kinderen met diabetes echt minder slim zijn of niet.
Artikel met medewerking van:
- dr. Maartje de Wit - hoofdonderzoeker Medische Psychologie, Amsterdam UMC
Experts dragen bij aan betrouwbare informatie op diabetes.nl. Lees meer over hoe we als redactie keuzes maken.
Laatst bijgewerkt op: 13 november 2023