Chinese onderzoekers testten een nieuwe behandeling met stamcellen. Ze maakten van stamcellen nieuwe bètacellen die insuline maken. De onderzoekers deden dit met stamcellen van de proefpersoon zelf. Hun nieuwe methode is nu voor het eerst getest. Na 1 jaar maakte de proefpersoon nog steeds eigen insuline.
Bij diabetes type 1 maakt je lichaam geen insuline, of te weinig. De cellen die insuline maken werken niet meer goed. Deze cellen heten bètacellen. Bij diabetes type 1 is altijd een behandeling nodig met insuline om je bloedglucose te regelen. Je geeft jezelf insuline met een spuit of een insulinepomp. Onderzoekers willen mensen met diabetes type 1 nieuwe bètacellen geven, gemaakt uit stamcellen.
Er is internationaal veel onderzoek naar behandelingen met stamcellen bij diabetes type 1. Een ander woord voor een behandeling met stamcellen is stamceltherapie. Wetenschappers in China testten een nieuw soort behandeling met stamcellen. Ze deden dit met stamcellen uit het lichaam van de proefpersonen zelf. Dit is een van de eerste keren dat dit gebeurt. Ook hun methode om stamcellen te laten veranderen in bètacellen is nieuw.
De onderzoekers testten de nieuwe behandeling eerst bij een vrouw met diabetes type 1 van 25 jaar. Zij had een minder goede gezondheid en kreeg eerder al een transplantatie van haar lever. Binnen 3 maanden na de behandeling maakte de vrouw zelf weer insuline. Ze hoeft geen insuline meer te spuiten. Dit is nu al een jaar zo. De bloedglucose van de vrouw is veel beter. Na 4 maanden was haar tijd binnen doelbereik (Time in Range) 96%. Daarna werd dit nog beter: 98%. Daarvoor was haar tijd binnen doelbereik 43%. Een grote verbetering dus.
De onderzoekers behandelden ook nog 2 andere mensen met de nieuwe soort stamceltherapie. Ook bij deze proefpersonen lijkt het goed te werken, zeggen de onderzoekers. Maar de uiteindelijke resultaten van deze mensen volgen pas later dit jaar.
De onderzoekers willen het onderzoek groter maken. Ze willen de behandeling testen bij 10 tot 20 mensen. Dan moet wel eerst alles goed gaan met de 3 eerste proefpersonen. Het zal nog lang duren voordat dit misschien een nieuwe behandeling wordt voor diabetes type 1. De onderzoekers moeten kijken of de behandeling langer werkt. En of het veilig is, ook voor een langere tijd.
Verder moeten de onderzoekers kijken naar de reactie van het afweersysteem. Bij diabetes type 1 maakt de afweer namelijk de bètacellen kapot. Dit kan dus ook gebeuren met de nieuwe bètacellen. De vrouw van dit onderzoek gebruikte al sterke medicijnen om de afweer te onderdrukken, voor haar eerdere levertransplantatie. Deze medicijnen werken tegen afstoting van de nieuwe bètacellen. We weten dus niet hoe de afweer bij type 1 zal reageren op deze nieuwe soort stamceltherapie. > Bekijk meer over onderzoek naar de afweer bijsturen
Het is niet zeker of de nieuwe Chinese behandeling uiteindelijk in Nederland gedaan mag worden. Dit heeft vooral te maken met de veiligheid. Hopelijk blijven de nieuwe bètacellen precies werken zoals ze moeten doen. Maar er is ook een kleine kans dat de cellen zichzelf veranderen. Ze veroorzaken dan misschien kanker. De nieuwe cellen zijn moeilijk terug te halen uit het lichaam. Andere onderzoekers werken daarom liever met een speciale verpakking waar de cellen in blijven zitten.
Wetenschappers in Nederland doen ook onderzoek naar stamceltherapie voor diabetes type 1, en een verpakking voor de nieuwe cellen. Ze gaan ook stamcellen nemen van iemand zelf om daar bètacellen van te maken. Dit heeft een belangrijk voordeel: de nieuwe bètacellen passen dan goed bij je lichaam. Ze zijn hierdoor minder verdacht voor je afweer. Het zijn wel andere stamcellen dan in dit Chinese onderzoek. Ook andere buitenlandse wetenschappers werken trouwens aan stamceltherapie voor mensen met diabetes type 1, zoals het Amerikaanse bedrijf Vertex.
In Nederland betalen verschillende organisaties mee aan het stamcelonderzoek voor diabetes type 1: Stichting DON, JDRF Nederland en het Diabetes Fonds.
Bronnen: ‘Transplantation of chemically induced pluripotent stem-cell-derived islets under abdominal anterior rectus sheath in a type 1 diabetes patient’, ‘Stem cells reverse woman’s diabetes - a world first | (nature.com)'
Beeld: My Kids, Shutterstock
Onderzoekers werken aan nieuwe cellen die insuline maken. Deze heten bètacellen. De onderzoekers gebruiken hiervoor stamcellen. Ze maken ook een verpakking voor de nieuwe cellen in je lichaam, een soort zakje. Hoe gaat dit, en hoever zijn ze?
Bekijk het artikelKom je voor informatie? Of lees je graag persoonlijke verhalen? Als je inlogt op diabetes.nl kun je meer dan een gewone bezoeker.
Bekijk 5 voordelen van een account en meld je gratis aan
Onderzoekers zagen 7 lichamelijke kenmerken die vaak samengaan met minder goed nadenken bij een hypo of hyper.
Handig voor op school, de sportvereniging of de kinderopvang: een praatplaat over diabetes type 1. Dit is een soort tekening met korte teksten. Je downloadt hem gratis bij het Diabetes Fonds.
Kijktip voor herhaling op 10 augustus of 29 september: het tv-programma Briljante Breinen. Deze keer gaat het over onderzoek naar nieuwe cellen die insuline maken.
Vezels eten: wat doet dit met de tijd binnen doelbereik (Time in Range)? Wetenschappers van het Amsterdam UMC onderzochten dit bij mensen met diabetes type 1. We spraken een van de onderzoekers.