Preconceptionele zorg vóór de zwangerschap
Preconceptionele zorg is de kennis, aandacht en zorg die nodig is voordat je zwanger wordt. Bij diabetes is het belangrijk dat je de risico's bespreekt voordat je zwanger wordt. En dat de risico's zo klein mogelijk zijn voor jezelf en je kind.
In het kort
- Preconceptionele zorg is zorg vóór de zwangerschap.
- Het doel is om de risico's voor jezelf en je kind al vóór de zwangerschap zo laag mogelijk te maken en te houden.
- Continue Glucose Monitoring is heel belangrijk bij preconceptionele zorg.
- Bespreek je zwangerschapswens zo vroeg mogelijk met je zorgverlener.
Wat is preconceptionele zorg?
Heb je diabetes en ook een zwangerschapswens, dan is het belangrijk dat je dit met je zorgverlener bespreekt. Je start dan samen met preconceptionele zorg. Dit is alle zorg die voorafgaat aan zwanger worden. Het doel van preconceptionele zorg is om de risico's voor jou en je kind zo klein mogelijk te maken en te houden.
Waaruit bestaat preconceptionele zorg
De zorg begint met een afspraak met de zorgverlener. Hierin bespreek je je zwangerschapswens. De zorgverlener bespreekt risico's voor jou, zoals hoge bloeddruk en hypo-unawareness. Maar ook de risico's voor het kind. Samen bekijk je de mogelijkheden om de risico's zo klein mogelijk te maken.
Preconceptionele zorg bij diabetes type 1 en type 2
Als je diabetes type 1 of type 2 heeft zijn de risico's van een zwangerschap groter. Er is iets meer kans dat het kind te vroeg wordt geboren of dat het groter is dan normaal. Er is ook iets meer kans op lichamelijke of geestelijke handicaps. Ook is er voor jou iets meer kans op complicaties aan ogen of nieren door de zwangerschap. Al deze risico's zijn kleiner als tijdens de zwangerschap de bloedglucosewaarden zo normaal mogelijk zijn.
> Meer over wat je moet weten voor je zwanger wordt met diabetes type 1
> Meer over wat je moet weten voordat je zwanger wordt met diabetes type 2
Preconceptionele zorg bij eerdere zwangerschapsdiabetes
Heb je eerder al zwangerschapsdiabetes gehad? Dan heb je meer kans op zwangerschapsdiabetes bij een volgende zwangerschap. De zorgverlener zal hier in de volgende zwangerschap extra op letten. > Lees hier meer over zwangerschapsdiabetes
Preconceptionele zorg voor een gezonde toekomst van het kind
Al vanaf de bevruchting is de gezondheid in de zwangerschap heel belangrijk voor het ongeboren kind. Direct in de eerste weken heeft de hoeveelheid glucose in het bloed van de zwangere invloed op het embryo waaruit de baby gaat ontstaan. Als je je voor en na de bevruchting zo gezond mogelijk bent, krijgt het kind een zo goed mogelijke start. Dat zorgt voor een kleinere kans op bijvoorbeeld diabetes en overgewicht later in het leven.
Preconceptionele zorg voor een gezonde zwangerschap
Op het spreekuur bekijk je hoe goed je bloedglucosewaarden zijn. Zijn ze niet heel goed, dan wordt gekeken of je ze kunt verbeteren, en hoe je dat kunt doen. Ook kijkt de zorgverlener naar je bloeddruk, je gewicht en je kans op andere complicaties. Een zwangerschap kan bijvoorbeeld veel invloed hebben op de werking van je nieren en het netvlies in je ogen.
Het belang van een continue glucosemeter
De HbA1c-waarde geeft niet genoeg informatie over de glucosewaarden tijdens de dag. Meten met een vingerprik is mogelijk, maar voor en na iedere maaltijd meten kost veel tijd. Dit geeft ook alleen de waarden van het prikmoment. Een glucosesensor die op elk moment dag en nacht de waarden meet, zorgt voor minder risico's tijdens de zwangerschap. Dit heet realtime Continuous Glucose Monitoring, of een realtime continue glucosemeter (rtCGM). Dit is echt nodig bij goede preconceptionele zorg. > Meer over continue glucosemeters
Hoe krijg je preconceptionele zorg?
Zorgverleners vragen bij de reguliere afspraken vaak of je een zwangerschapswens hebt. Maar het is ook belangrijk dat je het zelf bespreekt als je zwanger wilt worden. Uitgebreide voorbereiding vóórdat je zwanger wordt is bij diabetes echt belangrijk. Ook kom je bij een zwangerschapswens direct in aanmerking voor vergoeding van de rtCGM glucosesensor. Dit geeft je direct al invloed op betere bloedglucosewaarden.
Webinar terugkijken: zwangerschap
Hoe bereid je je voor op een zwangerschap bij diabetes? Welke medische zorg kun je verwachten tijdens je zwangerschap en de bevalling, en waarom? Dit zie je in een webinar dat was georganiseerd door Diabetesvereniging Nederland. Daarin geven experts uitleg en tips: internist Sarah Siegelaar en gynaecoloog Rebecca Painter.
Vraag de terugkijklink aan op dvn.nlArtikel met medewerking van:
- Anita Dijkhuizen, MSc - verpleegkundig specialist AGZ
Experts dragen bij aan betrouwbare informatie op diabetes.nl. Lees meer over hoe we als redactie keuzes maken.
Laatst bijgewerkt op: 23 maart 2023