Waardoor ontstaat diabetes type 1, en is het te voorkomen?

Je kunt diabetes type 1 nog niet voorkomen  

Iedereen kan diabetes type 1 krijgen. De ziekte ontstaat automatisch, en in een periode van maanden of zelfs jaren. Je kunt niet voorkomen dat je de ziekte krijgt. Wel maken sommige dingen de kans iets groter dat je diabetes type 1 krijgt. We noemen dit risicofactoren.  

Risicofactoren bij diabetes type 1  

Onderzoekers kennen op dit moment verschillende risicofactoren voor diabetes type 1. Dit zijn bijvoorbeeld dingen als voeding, virussen die je hebt gehad, of nog andere situaties. De onderzoekers denken zelfs dat het seizoen waarin je bent geboren invloed heeft. Heb je iets wat de kans op diabetes type 1 vergroot? Dan betekent dit echt niet dat je diabetes type 1 krijgt. De kans is nog steeds heel klein. Onderzoekers weten hier nog niet alles over. Ze zien alleen dat sommige risicofactoren vaker voorkomen bij mensen die diabetes type 1 krijgen. 

Kan een virus diabetes type 1 veroorzaken?  

Het is niet bewezen dat je door een virus diabetes type 1 krijgt. Wel kan een virus bij sommige mensen het afweersysteem in de war brengen, of de bètacellen zelf, de cellen die insuline maken. We weten nog niet precies hoe dit gebeurt na een infectie met een virus. Deze virussen hebben misschien te maken met het ontstaan van diabetes type 1:  

• Het Epstein-Barrvirus. Dit is een virus dat ook de ziekte van Pfeiffer veroorzaakt.
• Enterovirussen. Deze virussen zorgen bijvoorbeeld voor buikgriep en verkoudheid.
• Luchtwegvirussen, die bijvoorbeeld leiden tot bronchitis. Baby's die een luchtweginfectie krijgen voordat ze 6 maanden oud zijn, hebben later 17% meer kans op diabetes type 1.  

Voeding en diabetes type 1  

Voeding heeft misschien ook te maken met het ontstaan van diabetes type 1. Bijvoorbeeld vanwege je darmen. Deze hebben veel invloed op het afweersysteem. En bij kinderen met aanleg voor diabetes type 1, kunnen gluten soms de ziekte uitlokken. Gluten zitten bijvoorbeeld in tarwe. Wetenschappers probeerden ook of het helpt als kinderen de eerste maanden na hun geboorte geen koemelk-eiwit krijgen. Dit hielp trouwens niet.  

Andere risicofactoren bij diabetes type 1  

Ook andere dingen maken misschien de kans groter dat je diabetes type 1 krijgt. Maar waarschijnlijk alleen als je aanleg hebt om diabetes type 1 te krijgen. Dit zijn de andere risicofactoren: 

• De darmen. Doordat we tegenwoordig anders eten dan vroeger, zijn onze darmen binnenin veranderd. Dit heeft invloed op ons afweersysteem. 
• Hygiëne. Kinderen krijgen tegenwoordig minder infecties dan vroeger. Dit komt doordat we schoner leven. We wassen onze handen bijvoorbeeld vaker. Misschien is onze afweer daardoor minder gewend. Het reageert dan te heftig op iets gewoons.
• Een keizersnede. Kinderen die geboren zijn met een keizersnede, hebben iets meer kans dat zij diabetes type 1 krijgen. Onderzoekers denken dat dit komt doordat ze tijdens de geboorte minder soorten bacteriën meekrijgen van hun moeder.  

Diabetes type 1 voorkomen door gezonde darmen? 

Wetenschappers bekijken nu of ze diabetes type 1 kunnen voorkomen door de darmen gezonder te maken. In de darmen zitten veel goede bacteriën die helpen om je gezond te houden. Dit heet de darmflora of microbioom. De darmflora werkt samen met je afweersysteem. We weten dat de darmflora bij mensen met diabetes type 1 anders is dan normaal. Een gezonde darmflora kan de afweer misschien bijsturen. Het voorkomt misschien dat diabetes type 1 ontstaat. Wetenschappers in Nederland willen dit uitzoeken. Ze geven mensen met diabetes type 1 weer goede bacteriën in de darm. Dit gebeurt met een poeptransplantatie van mensen zonder diabetes.