Onderzoek

Onderzoek naar complicaties bij diabetes type 1

Veel lichamelijke problemen bij diabetes type 1 komen door problemen met de bloedvaten en zenuwen. Deze kunnen beschadigd raken. Hierdoor werken bijvoorbeeld ogen en nieren minder goed. Onderzoekers willen de schade beter behandelen. En nog liever: voorkomen. 

In het kort   

  • Onderzoekers willen bloedvaatjes beter beschermen tegen schade.
  • Dit zou veel complicaties voorkomen bij mensen met diabetes type 1.
  • De wetenschappers en artsen werken ook aan betere behandelingen van complicaties. Bijvoorbeeld voor problemen met de ogen, nieren en voeten.
  • Ze kijken ook naar de gevolgen van hypo’s op het lichaam.

Andere aandoeningen bij diabetes type 1 

Veel mensen met diabetes type 1 krijgen lichamelijke problemen door diabetes. We noemen dit complicaties van diabetes. Bekende complicaties bij diabetes type 1 zijn problemen met de ogen, zenuwen en de nieren. Maar ook hart- en vaatziekten en problemen met het denken en geheugen (dementie) komen vaak voor bij mensen met diabetes type 1. Wetenschappers en artsen willen iets doen aan de complicaties. Ze willen complicaties ook eerder kunnen opsporen. Daarom doen ze onderzoek naar verschillende kanten van complicaties.

Complicaties voorkomen 

Veel klachten in het lichaam bij diabetes type 1 komen door schade aan de kleine bloedvaten. Deze zitten in het hele lichaam. Ze zitten dus ook in ieder orgaan, zoals in je ogen en de nieren. Onderzoekers willen daarom alles weten over hoe bloedvaten reageren op hoge en lage bloedglucosewaarden. Ze willen nieuwe manieren vinden om de vaten te beschermen. Dit voorkomt verschillende problemen in je lichaam. En het zorgt dat je zenuwen minder snel beschadigen. De zenuwen hebben namelijk genoeg bloed nodig om te werken. Ze krijgen minder bloed als de kleine bloedvaten beschadigd zijn. Voetproblemen komen bijvoorbeeld door schade aan bloedvaten en zenuwen. 

Ontsteking afremmen 

De kans op complicaties is kleiner als de bloedglucosewaarden niet te veel wisselen.  We weten nog niet precies waarom dit het risico op complicaties groter maakt. Onderzoekers denken dat wisselende glucosewaarden zorgen voor een lichte ontsteking in het lichaam. Deze ontsteking beschadigt dan de bloedvaatjes. Een medicijn dat de ontsteking afremt, beschermt misschien de kleine bloedvaten. Dit voorkomt complicaties. Zoals problemen met de ogen en nieren. 

Problemen met nieren en ogen  

Veel onderzoek naar de ogen en nieren wordt gecombineerd. Dit komt omdat deze complicaties vaak tegelijk voorkomen bij mensen met diabetes type 1. Ze hebben dezelfde oorzaken. Wetenschappers zoeken bijvoorbeeld naar stofjes in het bloed bij het begin van schade aan ogen en nieren. Artsen kunnen mensen dan eerder behandelen. Ze willen ook mensen met een hoger risico op deze complicaties opsporen. Ze doen hiervoor onderzoek naar genen. Onderzoekers kijken ook naar manieren om schade aan nieren af te remmen in het begin. Bijvoorbeeld door een behandeling met verschillende medicijnen tegelijk. 

Laboranten doen onderzoek naar behandelingen en genezing van diabetes of complicaties.

Onderzoek naar hypo’s 

Sommige mensen met diabetes type 1 voelen een hypo niet meer goed in hun lichaam. Dit heet verminderde hypo awareness, of hypo unawareness. We weten door onderzoek steeds beter hoe dit werkt in de hersenen. Onderzoekers willen ook beter weten wat hypo’s doen in het lichaam als je vaak hypo’s hebt. En hoe hypo’s de kans op complicaties groter maken. Onderzoekers kijken nu ook wat er gebeurt als je heel vaak een iets te lage bloedglucose hebt. Heeft dit ook gevolgen of valt het mee?  

Normale glucosewaarden werken lang door 

Het lukt steeds vaker om de glucosewaarde zo precies te regelen dat hij meestal in evenwicht is. We weten pas sinds ongeveer 1990 hoe belangrijk dit is. De kans op complicaties is dan ongeveer de helft kleiner. Dit bleek uit het grote Amerikaanse DCCT-onderzoek, afgekort van Diabetes Control and Complications Trial. In dat onderzoek ontdekten wetenschappers nog iets. De deelnemers aan de DCCT hadden 10 jaar later nog steeds minder kans op complicaties. Ook als hun glucosewaarden gemiddeld weer hoger waren dan tijdens het onderzoek. Heb je een tijd lang normale glucosewaarden? Dan heeft je lichaam daar dus nog lange tijd voordeel van. 

Wat verkleint nog meer de kans op complicaties? 

In Amerika begon in 2003 nog een lang onderzoek, met mensen die al meer dan 50 jaar diabetes type 1 hebben. Deze Medalists Study gaat over de vraag: wat beschermt iemand met diabetes type 1 tegen ernstige complicaties? Het onderzoek loopt nog steeds. De onderzoekers kijken naar veel lichamelijke en psychische kenmerken van de deelnemers.

Artikel met medewerking van:

  • dr. Thomas van Sloten - internist, UMC Utrecht en Maastricht UMC+

Experts dragen bij aan betrouwbare informatie op diabetes.nl. Lees meer over hoe we als redactie keuzes maken.

Laatst bijgewerkt op: 10 mei 2023

Lees meer over Onderzoek naar complicaties

Volgend artikel