Wat is Cystic Fibrosis Related Diabetes, CFRD?

Te weinig eigen insuline

Diabetes kan komen door cystic fibrosis, taaislijmziekte. Dit is een ander soort diabetes dan bij mensen zonder taaislijmziekte. Deze vorm van diabetes heeft de Engelse naam Cystic Fibrosis Related Diabetes (CFRD). Bij CFRD maakt je lichaam te weinig insuline. Hierdoor blijft er te veel suiker in je bloed, dat is glucose. Je bloedglucosewaarde is te hoog. Insuline is namelijk nodig om je bloedglucose normaal te houden.

Over cystic fybrosis (CF), taaislijmziekte 

Bij cystic fibrosis wordt het slijm in je lichaam te hard, dus taai. Je organen werken hierdoor steeds slechter. Ook het vocht en zout in je lichaam zijn vaak uit evenwicht. Je hebt te weinig van sommige stofjes die voedsel verteren, enzymen. Je verteert hierdoor bijvoorbeeld moeilijk vetten uit je eten. Taaislijmziekte is een erfelijke ziekte. Je kunt er niet van genezen. Mensen worden ook minder oud door deze ziekte. De Engelse naam voor taaislijmziekte is cystic fibrosis. Deze naam wordt ook in het Nederlands vaak gebruikt.

Behandeling van CFRD

Mensen met CFRD moeten altijd worden behandeld met insuline. Je regelt hiermee zelf de bloedsuiker omdat je lichaam het niet meer doet. Je zorgt dat de bloedsuiker niet te hoog en niet te laag is. Je volgt bij taaislijmziekte vaak ook een speciaal dieet. Je hebt dit nodig om een gezond gewicht te houden. Je houdt dit dieet, ook als je diabetes krijgt. Het is belangrijk voor je gezondheid. Bewegen helpt ook veel. Het is goed voor de bloedsuiker en voor de longen. 

Wat veroorzaakt diabetes bij taaislijmziekte? 

Het taaie slijm bij mensen met cystic fibrosis kan zorgen voor verstopping en littekens in de alvleesklier. De eilandjes van Langerhans gaan hierdoor kapot. In deze eilandjes zitten de cellen die insuline maken. De alvleesklier maakt dan niet meer genoeg insuline. Wetenschappers denken trouwens dat diabetes bij taaislijmziekte ook andere oorzaken kan hebben. De cellen die insuline maken, gaan misschien ook door andere oorzaken kapot. Deze cellen hebben bijvoorbeeld celstress door stofjes in hun omgeving. Dit gebeurt ook bij diabetes type 1. 

Kenmerken van diabetes type 1 en diabetes type 2 

Diabetes bij taaislijmziekte (CFRD) is een andere vorm dan diabetes type 1 of type 2. CFRD heeft wel kenmerken van deze soorten diabetes: 

• je lichaam maakt te weinig insuline 
• je hebt soms antistoffen in het bloed, die te maken hebben met een auto-immuunreactie in het lichaam 
• je krijgt CFRD vaak al op jonge leeftijd 
• je bent soms ook minder gevoelig voor insuline 
• sommige genen bij mensen met CFRD lijken op de genen die horen bij diabetes type 2
• diabetes type 2 in de familie maakt de kans op CFRD groter  

Hoe vaak komt CFRD voor? 

CFRD komt voor bij ongeveer 3-5 van de 10 mensen met taaislijmziekte. Vrouwen krijgen het vaker dan mannen. CFRD begint vaak in de puberteit. Maar ook jongere kinderen kunnen al diabetes krijgen, dus CFRD. Of ze hebben nog niet de diagnose, maar wel een iets hogere bloedsuiker. Onderzoekers denken dat in de toekomst meer mensen met taaislijmziekte diabetes krijgen. Dit komt omdat ze gemiddeld steeds ouder worden, door betere behandelingen van cystic fibrosis.